Ulysses uzay aracı, amacı güneş hakkında bilgi toplamak olan, Avrupa Uzay Ajansı ESA ve NASA tarafından ortaklaşa yürütülen uzay aracı ve uzay programının adıdır. Ulysses uzay aracı, 6 Ekim 1990’da Florida’dan fırlatıldı. Uzay aracı, Güneş’in üst ve alt kutuplarının yakın çevresinde daha önce incelenmemiş uzay bölgelerini incelemek üzere uzaya gönderildi. Uzay aracının adı, uzun yolculuğu nedeniyle Homeros’un Odysseia’sına da verilen efsanevi Yunan kralının adından geliyor. Uzay aracına, Odyssey’nin Latince karşılığı olan Ulysses adı verildi.
Ulysses uzay aracı 370 kg ağırlığında ve 3,2 x 3,3 x 2,1 metre boyutlarındadır. Uzay aracının içinde olası yörünge değişiklikleri için kullanılmak üzere 33 kg yakıt bulunuyor. Uzay aracı, seyahati sırasında güneşe yakın olan kısımlarında aşırı sıcak, güneşten uzak olan kısımlarında ise aşırı soğuğa maruz kalacağından, tüm bunlara dayanabilecek malzemelerden üretilmiş ve yüksek izolasyona sahipti. Ulysses uzay aracının başlangıçta planlanan ömrü 5 yıl olmasına rağmen planlananın üzerinde performans gösteren uzay aracı yaklaşık 17,5 yıl boyunca görevine devam etti. Uzay aracındaki ekipmanlar aracılığıyla, Güneş’in üst atmosferinden uzaya yayılan güneş rüzgarı adı verilen plazma dalgaları hakkında önemli veriler topladı.
1990 yılında Ulysses uzay aracının fırlatılmasının ardından ilk olarak Jüpiter’e doğru hareket etmiş ve Şubat 1992’de Jüpiter’in Güneş etrafındaki yörüngesine girerek Güneş’e doğru yolculuğuna başlamıştır. 1994 yılında güneşin güney kutbunun yakınından geçtikten sonra 1995 yılında güneşin kuzey kutbunu inceleme fırsatı buldu. Bu ilk incelemelerin ardından görevi uzatılan uzay aracı, güneşin güney ve güney kutbunu yeniden incelemek üzere yörüngesini değiştirdi. farklı mesafelerden kuzey kutuplarını ve yine 2000 ve 2001 yıllarında Diğerleri güneşin kutuplarını inceledi. Görev süresi son kez uzatılan Ulysses, 2007 ve 2008 yıllarında üçüncü ve son kez güneş kutuplarını inceledi. 2008 yılında X-bandı iletişim kanalındaki bir arıza nedeniyle uzay aracının görevinin bir daha uzatılmamasına karar verildi. uzay aracında bulunan ve dünyaya iletilmek üzere veri sağlayan. 30 Haziran 2009’da uzay aracının antenlerinin kapatılması komutu gönderildi ve uzay aracıyla iletişim kesildi. Ulysses uzay aracı hala güneşin yörüngesinde dönüyor.
Ulysses uzay aracının topladığı bilgiler ışığında güneş rüzgarının yoğunluğunun giderek azaldığı belirlendi. Güneş’in kutuplarından geçen manyetik alanın beklenenden daha az güçlü olduğu gözlemlendi.
Ulysses uzay aracı, aşırı koşullarda görevini planlanandan çok daha uzun süre yerine getirdi ve Güneş’in yakın çevresindeki uzay bölgeleri hakkında daha önce hakkında çok az şey bilinen önemli bilgiler toplamayı başardı. Böylece Güneş’ten Plüton gezegenine kadar olan heliosfer adı verilen bölge hakkında eksik olan bilgiler tamamlanmış oldu. Güneş sisteminin keşfinin tamamlanmasıyla birlikte dış güneş sistemi odaklı uzay araştırmaları da ivme kazanmaya başladı.
kaynak:
https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Ulysses_factsheet
https://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/ulysses-200906230.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Ulysses_(uzay aracı)
yazar: Muhammed Umut Bişkin
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]