Bilim, sanat, felsefe, siyaset vb. Alanında tanınmış kişilerle yapılan görüşmelerde tartışılan orijinal konulardaki soruların yanıtlarını iletmek için yazılan yazılara sohbet denir. Bu edebi tür daha çok “sohbet” olarak bilinir. Ancak Türkçe “meet” kelimesini kullanmak daha doğrudur.
Yazarın kişisel görüş ve düşüncelerini derinleştirmeden okuyucuyla konuşur gibi samimi bir atmosferde yazdığı yazılara “sohbet” (sohbet) denir. İnsanlar birbirleriyle konuşmayı sevdikleri için sohbet tipi makaleleri okumayı severler. Çoğu insan iyi bildiği ve herkesin ilgilendiği bir konuda röportaj yazabilir. Bunun için ne söyleyeceğini bilmenin yanı sıra nasıl söyleyeceğini bilmek gerekir. Söyledikleriniz küçük şakalarla daha ilgi çekici hale getirilebilir. İyi bir dinleyici olmak, iyi bir röportaj yazmak için çok önemlidir. Ana görüşmeci, çok ağır konuları herkesin okuyup anlayabileceği şekilde ortaya koyar. Konuşmalarda açık, dürüst, dürüst ve arkadaşça bir dil kullanmak esastır.
Gazete ve dergiler ile radyo ve televizyonlarda yayınlanan söyleşi, sosyal ve sanatsal konuları ağırlıklı olarak ele alıyor. Ancak hangi alan olursa olsun, ele aldığı konu okuyucunun dikkatini çekmeli ve ilgisini canlı tutmalıdır. Bu anlamda görüşmelerde ele alınan konular ağırlıklı olarak toplumu yakından ilgilendiren konulardan seçilmelidir.
Bilgilendirici, bilgilendirici ve yaratıcı yazılar arasında yer alması röportajın çok yönlü bir tür olmasından kaynaklanmaktadır. herkese hitap edebilecek bir temaya sahip olmak; Araştırmak, incelemek, ortaya çıkarmak, değerlendirmek, ara sıra ziyaret ederek yapmak, okurla buluşurken kurgusal bir yapı oluşturmak türün önemli avantajlarıdır.
Bir yandan okuyucuya zevk ve bilgi veren bir sohbet, diğer yandan gözlem ve kararlara dayandığı için belge niteliğindedir. Bu belgeler bazen fotoğraflarla desteklenir. Yazar bulgularını iletirken tarafsız olmalıdır. Bu özelliği ile yazar, çoğu zaman karıştırılan gezi türünden keskin bir şekilde ayrılan röportaja kendi yorumunu katmaz. Her iki türde de konu ilginç, ilgi çekici ve inandırıcı olmalıdır; Vizyon ve incelemeye dayalı bilgi toplama, diyalog ve sorgulama benzer yönlerdir. Buradan hareketle bazı kaynaklarda seyahat türündeki eserlerin Muhabbet başlığı altında ele alındığı belirtilmektedir. Ancak bu iki türün sınırları kesinlikle içerik ve yapı olarak birbirinden farklıdır.
Konuşma, güncel konuları, tartışılan konulara yaklaşma şeklinizi, duyulan ve söylenenlerden ziyade gerçeklerden hareket ederek inceler; Fotoğrafa dayalı sanatsal bir dil içermemesi ve daha çok kısa ve anlaşılır cümleleri tercih etmesiyle gezi türünden ayrılmaktadır. Sohbet, gezi tekniğini kısmen kullanan bir türdür. Seyahat etmek çok daha kapsamlı ve daha eski bir görüşme türüdür.
Röportaj, ele aldığı konuları, sorunların nedenlerini aktarması ve yapısal anlamda soru-cevap tekniğine dayanması bakımından haberden farklıdır. Röportajın ayırt edici özelliklerinden biri de gerçekleri olduğu gibi ele alıp farklı açılardan ele almasıdır. Bir makaleden farklı olarak, bir röportajın düşünceye dayalı bir planı vardır.
Görüşmede söylenenler mantık çerçevesinde olmalıdır. Verilen bilgiler kendisiyle çelişmemelidir. Bu anlamda bir anlatı-şema türüdür. Özenle hazırlanmış sorular ve fikirler belirli bir sıra ile karşı tarafa iletilir. Soruların doğası, görüşmecinin bilgi ve deneyimini ortaya koymaktadır. Sorular bazen öneri ve eleştirileri içerir.
Canlı ve ilgi çekici bir üslupla karakterize edilen sohbet, betimleyici, anlatısal, açıklayıcı, bilgilendirici ve polemikçi anlatım biçimlerini kullanır. Bu bakımdan diğer türlerle benzerlikleri vardır. Örnekler, karşılaştırmalar, fotoğraflar ve belgeler, türü zenginleştiren diğer unsurlardır. Bu özellikleri ile sohbet, zamanla tarihi bir belgeye dönüşür.
Röportajlar bazen tek bir makale olarak veya bir dizi makale olarak yayınlanabilir. Bu anlamda single chat ve thread chat olarak ikiye ayrılırlar. Röportaj dizisi daha sonra toplanır ve bir kitap haline getirilir. Günümüzde konuşmalar bir değiş tokuş ve elektronik ortamda gerçekleşmektedir.
Önceleri mülakat çerçevesinde değerlendirilen mülakat, sadece bilinen kişilere sorulan sorulardan ve bu soruların cevaplarından ibaretken zamanla araştırma ve incelemeye dayalı, uzun soluklu hazırlanan bir tür halini almıştır. Ve ayrıca sorular sorun. Yazarın hazırlık çalışmaları, soru hazırlama yöntemleri tecrübesiyle doğru orantılı olarak daha kapsamlı hale gelmiştir. Özellikle geçen yüzyılın ellili ve altmışlı yıllarından sonra ve toplumda meydana gelen değişimler ve bunların sonucunda sohbet daha gerçekçi, sorunları ele alan ve çözüm bulmaya çalışan bir edebiyat türü haline gelmiştir. Basın ve yayın hayatındaki hızlı gelişmeye paralel olarak günümüzde sayılarında da önemli bir artış görülmektedir. Yazarların toplumsal olayları aktarırken söyleşiden yararlanmaları türün teknik anlamda gelişmesine neden olmuştur.
Röportajlarda esas olan karşılıklı konuşma olsa da belgesel röportajlar da var. Röportajlar işlenen konulara göre farklılık gösterir: siyasi sohbetler, edebi sohbetler, eğitim sohbetleri vb.
Dünya literatüründe bu türün önemli temsilcileri arasında J. London, E. Hemingway, M. Gorky, N. Mailer, L. Collins, M. Sholokhov, JP Sartre yer almaktadır.
Röportajın ilk örnekleri 20. yüzyılın başlarında Türk edebiyatında röportaj yazıları olarak karşımıza çıkar. Ruşen Eşref Onaydın, bugün olduğu gibi Türk edebiyatındaki sohbetlerin ilk örneklerini gazete ve dergilerde yayınlanan yazılarından oluşan Diyor ki adlı eseriyle vermiştir. Hikmet Feridun S, Mustafa Baydar, Yaşar Nabi Nayir, Yaşar Kemal, Mehmet Aida, Vesen Özbilgen, Leyla Omar, Nuriye Akman, Fahmi Koru, Hikmet Çetinkaya, Feridun Andak bu tipin temsilcileri arasındadır.
Makaleye benzer bir gönderi türüdür. Teması daha genel veya gündelik sanat olaylarıdır. Ancak konu tez amacı ve savunması olmaksızın sıcak bir dille ve sohbet havasında yazılmıştır. İnsanlar birbirleriyle konuşmayı sevdikleri için sohbet tipi makaleleri okumayı severler. Çoğu insan iyi bildiği ve herkesin ilgilendiği bir konuda röportaj yazabilir. Bunun için ne söyleyeceğini bilmenin yanı sıra nasıl söyleyeceğini bilmek gerekir. Söyledikleriniz küçük şakalarla daha ilgi çekici hale getirilebilir. İyi bir dinleyici olmak, iyi bir röportaj yazmak için çok önemlidir. Ana görüşmeci, çok ağır konuları herkesin okuyup anlayabileceği şekilde ortaya koyar.
Sohbet türünün Türk edebiyatındaki önemli temsilcileri: “Ahmet Rasim-Ramazan Diyalogları”, “Süt Kemal Yetkin-Edebi Sohbetler”, “Şevket Radu-Eşref Saati”, “Melih Cevdet Anday-Dilimizden Sohbetler”, “Nurullah Attak- Plak Hurdaları”… Ayrıca Sinap Shihabeddin, Refik Khalit Karay, Hasan Ali Yücel gibi yazarlarımız… gibi eserler vermişlerdir.
Konuşmanın ayırt edici özellikleri nelerdir?
1. Herkesi ilgilendiren konular belirlenir.
2. Entelektüel bir planla yazılmalıdır.
3. Cümleler genellikle konuşmada olduğu gibi tersine çevrilir.
4. Yazar soru cevap cümlelerinde konuşuyormuş hissi veriyor.
5. Samimiyet, içtenlik ve doğallık muhatabın özellikleridir.
6. Yazar, anlattıklarının doğruluğuna, okuyucuyla alaka düzeyine güvenmeli ve söylediklerini mantık çerçevesinden çıkmadan günlük olarak anlatabilmelidir.
7. Okunması kolay bir üslup yakalayabilmelidir.
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]