Her yıl yaklaşık 600.000 kişinin safra kesesinin alındığını biliyor muydunuz? Peki bu kişilerin yaklaşık yarısının ameliyattan sonra bile sindirim sorunları yaşadığını biliyor muydunuz? Bu şekilde olmak zorunda değil. Sorunsuz bir sindirim gerçekleştirmek ve semptomsuz yaşamak için ameliyat sonrası sindirim sağlığınızı destekleyebilirsiniz.
İçindekiler
Safra Kesesinin Rolü
Safra keseniz ince cidarlı, armut biçimli, içi boş, çuval benzeri bir organdır. Karaciğerinizin altında karnınızın sağ tarafında bulunur.
Safra kesenizin ana işlevi, karaciğeriniz tarafından oluşturulan safra adı verilen sarı-kahverengi bir sindirim enzimini depolamak ve konsantre etmektir. Safra karaciğerde üretilir; safra kesesinde ise depolanır. Yani safra kesesi alınan bir insanın karaciğeri safra üretmeye devam eder.
Safra, su, tuz, kolesterol, lesitin ve kırmızı kan hücreleriniz tarafından oluşturulan bilirubin olarak adlandırılan safra pigmentlerinden oluşur . Safra, vücudunuzun yiyeceklerdeki yağları parçalamasına ve emmesine izin verir.
Karaciğeriniz günlük olarak 500-600 ml safra üretir. Onları ince bağırsaklarınızda biten safra kanalına salgılar. Yemekler sırasında safra ince bağırsağa akar ve öğünler arasında safra kesesinde depolanır ve bir seferde 1 ila 2,7 sıvı ons safra tutar. Yağlı yiyecekler yediğinizde, safra keseniz yarı-sindirilmiş yiyeceklerle karışmak için safra salgılar ve pankreastaki sindirim enzimi yardımıyla daha büyük yağ parçacıklarının daha küçük yağ damlacıklarına parçalanmasına yardımcı olur .
Yağların sindirimindeki rolü safranın küçük bir amacıdır. Safra bir sindirim salgısı olmasının yanı sıra aynı zamanda metabolik son ürünlerin yani toksinlerin atıldığı çok elzem bir sıvıdır.
Safranın Görevleri
• Yağ asidi metabolizmasında görev alır.
• Bilirubinin uzaklaştırılmasını sağlar.
• Yağda çözünen vitaminlerin emilimine yardımcı olur.
• Safra antimikrobiyaldir, bu yönüyle gıdalarla giren zararlı mikroplara karşı koruyucudur.
• Vücuttaki aşırı kolesterolü ortadan kaldırmak için gereklidir.
• Ağır metal (Hg, Cu, Fe gibi) detoksifikasyonunda görev alır.
• Östrojen metabolitlerini temizler, uzaklaştırır.
• İlaç atıklarını uzaklaştırır.
• Peristalsisi uyarır.
• Safra kesesi taşlarına karşı korur.
• Glutatyonu uyarır.
Safra Kesesi Hastalığının Belirtileri
Safra kesesi hastalığının aşağıdakileri içeren çok çeşitli semptomları vardır:
• Mide bulantısı
• Kusma
• Yağlı ve yapışkan dışkı
• Kürek kemiği arasında ağrı
• Karın ağrısı
• Şişkinlik
• Gaz
• Baş ağrısı ve migren
• Kabızlık
• İshal
• Açık renkli dışkı
• Cinsel işlev bozukluğu
• Ağızda acı tat
• Fibromiyalji semptomları
• Hipotiroidizm
• İştah kaybı
• Kaşınan cilt
• Sarımsı cilt
• Kuru cilt ve saç
• Deri döküntüleri
• Kimyasal hassasiyetler
• Kilo kaybı direnci
• Sürekli burun akıntısı
• Ruh hali dalgalanmaları
• Reçeteli, reçetesiz satılan veya yasa dışı uyuşturucu kullanımı geçmişi
Safra Kesesi Hastalığının Başlıca Nedenleri
Safra kesesi hastalığı, çeşitli beslenme, yaşam tarzı ve sağlık faktörlerinin bir sonucu olabilir. Safra kesesi hastalığının başlıca nedenlerine bir göz atalım:
*Safra Taşları ve Biliyer staz
Safra taşları, safra kesenizde oluşabilecek ve birikebilecek daha sert safra birikintileridir. Biliyer staz, sağlıklı safra akışının yavaşlaması veya durması anlamına gelir. Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık 20,5 milyon insan safra kesesi hastalığına sahiptir ve bunların yaklaşık 3/4’ü kadındır.
Safra kesesi taşları safra kesenizde biriktiğinde ve vücudunuzun safra üretimi yavaşladığında, bu durum vücudunuzun yağı parçalama ve emme yeteneğini azaltır ve safra kesesi işlevini büyük ölçüde tehlikeye atar. Yılda yaklaşık 600.000 safra kesesi ameliyatı yapılmaktadır. Bu ameliyatların çoğu safra kesesinde biriken çok fazla safra kesesi taşının semptomatik safra kesesi hastalığına neden olması nedeniyle yapılmaktadır.
*Sağlıksız Beslenme ve Kötü Yaşam Tarzı
Beslenmeniz ve yaşam tarzınız, safra keseniz ve sindirim sağlığınız dahil olmak üzere sağlığınızda çok büyük bir rol oynar. 101 kadın vaka ve 204 kontrol kadın katılımcıyla yapılan hastane temelli bir vaka kontrol çalışmasına göre, belirli diyet ve yaşam tarzı kalıpları safra kesesi hastalığının potansiyel risk faktörleri olarak tanımlandı.
Sonuçlara göre rafine tahıllar, işlenmiş etler, yüksek yağlı süt ürünleri, şeker, çay, gazlı içecekler, geleneksel kırmızı et, yumurta, tuz ve salamura yiyecekler tüketmek safra kesesi hastalığı riskini artırırken, sebze ve meyve alımının yüksek olması kuruyemiş, baklagiller, balık, baharat ve düşük tuz alımı, safra kesesi sorunlarına katkıda bulunmayan bir sağlık modeli olarak tanımlanmıştır.
Düşük fiziksel aktivite, yüksek kalori alımı ve hızlı kilo verme deneyimi, bekar olmak ve ailede safra kesesi hastalığı öyküsü olması safra kesesi hastalığı riskini artırır. Bu bize, düzenli fiziksel aktivite, dengeli beslenme, yüksek kalori tüketmeme, hızlı ve sürdürülemez kilo kaybına neden olan hızlı diyetler yerine sağlıklı kilo verme ve iyi sosyal bağlantıların safra kesesi sağlığınız için önemli olabileceğini göstermektedir.
*Bağırsak Enfeksiyonları
Bakteriyel, viral, fungal ve paraziter enfeksiyonlar dahil bağırsak enfeksiyonları sindiriminizi büyük ölçüde bozabilir ve ayrıca safra kesesi hastalığına da yol açabilir. Bir çalışma, balık kaynaklı bir karaciğer kelebeği olan Opisthorchis felineus’un bağırsak mikrobiyomunu bozabileceğini ve safra kesesi hastalığı riskini artırabileceğini buldu.
Başka bir çalışma, Enterobacteriaceae enfeksiyonunun safra kesesinin iltihabı olan akut kolesistite yol açabileceğini bulmuştur. Devam eden bağırsak enfeksiyonları ve bağırsak mikrobiyom dengesizliği, safra akışınızı ve safra kesesi sağlığınızı yavaşça bozarak yavaş gelişen safra kesesi hastalığına yol açabilir.
*Hipotiroidizm
Hipotiroidizm, yeterince tiroid hormonu üretmeyen yetersiz bir tiroid bezine sahip olduğunuz anlamına gelir. Hipertiroidizm, tiroid bezinizin aşırı aktif olduğu anlamına gelir. Ötiroidizm, tiroidinizin normal işleyişini ifade eder.
Özellikle hipotiroidizm safra kesesi hastalığı ile ilişkilendirilmiştir. Tiroid hastalığı ile safra taşı oluşumu arasındaki ilişki üzerine yapılan bir fare çalışmasına göre, yüzde 83’ü hipotiroidizm ile ve yüzde 22’si ötiroidizm ile safra taşı geliştirdi. 20 ila 79 yaşları arasındaki 3749 kişi üzerinde yapılan bir insan araştırması, erkeklerde düşük TSH seviyeleri ile safra kesesi hastalığı arasında bir korelasyon bulmuştur. Bilimsel bir inceleme ayrıca hipotiroidizmin safra kesesi hastalığının oluşumuna yol açabileceğini bulmuştur
*Kronik inflamasyon
Sağlıksız beslenme, uykusuzluk, stres, sigara, diğer sağlıksız yaşam tarzı seçimleri, toksik aşırı yüklenme ve enfeksiyonlar nedeniyle vücudunuzda kronik iltihaplanma gelişebilir. Kronik iltihaplanma, sindiriminize büyük zarar verebilir ve sindirim sağlığınızı tehlikeye atabilir. Kronik safra kesesi sorunlarına yol açan safra taşı riskinizi artırabilir.
Kronik safra kesesi taşları ve safra kesesi sorunları, safra kesenizde iltihaplanmaya neden olur ve vücudunuzdaki kronik iltihabı daha da artırarak bir kısır döngüye yol açar. Araştırmaya göre, safra taşlarının yokluğunda veya alınmasından sonra bile kronik iltihap vücutta kalabilir.
Safra Kesesi Ameliyatlarının Prevalansı
Açıkça, safra ve safra kesesi sağlığı, sindiriminiz ve genel sağlığınız için çok önemlidir. Yine de safra kesesi sorunları çok yaygın. Zayıf safra üretimi, zayıf safra kullanımı ve metabolik problemler safra kesesi hastalığına yol açabilir
Sorun, geleneksel tıbbi sistemimizin yavaş safra üretimi veya safra durması için herhangi bir çözümünün olmamasıdır. Safra üretiminiz zayıfsa, doktorunuz safra kesenizin safra taşı ile dolmasını izleyecek ve bekleyecektir. Son çare olarak, safra kesesi çıkarma ameliyatı bir sonraki adım olur.
Oysa bu seviyedeki safra kesesi sorunlarının gelişmesi sadece yıllar almakla kalmaz, aynı zamanda uygun beslenme ve yaşam tarzı destek stratejileriyle tamamen önlenebilir. British Medical Journal’da yayınlanan bir incelemeye göre, safra kesesi çıkarılan hastaların yüzde 50’sinin sindirim şikayetlerinde iyileşme görmemesi daha da endişe verici.
Ameliyat tam olarak etkili olmadığından ve safra kesesi sorunları önlenebileceğinden, sağlıklı safra üretimini ve safra kesesi fonksiyonunu desteklemeniz önemlidir. Safra keseniz alındıysa, semptomları olmayan hastaların yüzde 50’sinden biri olmanız gerekmez. Safra kesesi olmadan bile vücudunuzu nasıl destekleyeceğinizi öğrenmek için okumaya devam edin.
En İyi Sindirim Sağlığı Stratejileri
Safra kesesi çıkarma ameliyatı geçirdiyseniz, genel sağlığınızı desteklemek için iyi bir sindirim sistemi sağlığı stratejileri uygulamanız çok önemlidir. Ayrıca, iltihaplı ve tıkalı safra kanalları nedeniyle bir miktar yavaş olsa da, karaciğerinizin hala safra ürettiğini hatırlamak önemlidir.
Bu nedenle, safra kanallarını genişletmeye ve açmaya yardımcı olacak şeyler yapmak önemlidir, böylece sindirim sağlığınızı desteklemeye yardımcı olmak için safranın yağ emülsifikasyonunu, detoksifikasyon ve anti-mikrobiyal etkilerini alabilirsiniz. İşte tavsiye ettiğim şeyler:
1-Anti-Enflamatuar Diyet
İyi bir safra üretimi demek iyi bir karaciğer sağlığı demektir. Karaciğer sağlığımız ne kadar iyi olursa safra üretimi ve akışkanlığı da o kadar iyi olacaktır.
Anti-enflamatuar bir diyet sürdürmek, sağlıklı sindirimin ilk adımıdır ve safra keseniz yoksa vücudunuzu destekler. Tüm rafine şeker ve karbonhidratları, rafine yağları, yoğun işlenmiş yiyecekleri, işlenmiş etleri, organik olmayan süt ürünlerini ve etleri, suni malzemeleri ve diğer enflamatuar yiyecekleri çıkarın.
Bol miktarda yeşillik, sebze, ot, baharat, filiz, fermente edilmiş yiyecekler, düşük glisemik indeksli meyveler, merada yetiştirilen sığır eti, vahşi balık, serbest dolaşan kümes hayvanları ve avokado, hindistancevizi yağı, organik tereyağı ve sade yağ gibi sağlıklı yağlar tüketin.
Safranın kıvamının azalması ve akışkanlığının artırılması için bol SU tüketilmelidir. Ortalama kg başına 40 ml kadar.
Lifli gıdalar tüketilmelidir. Safra lifler tarafından emilir ve safra yoluyla atıklar uzaklaştırılır. Eğer lifçe fakir beslenilirse toksinler atılamaz ve bağırsakta uzun süre bekler, geri emilir. Safra, aynı zamanda kolonu kayganlaştıran bir maddededir. Dolayısıyla eksikliğinde kabızlık görülür.
Gece yemek yenmemesi çok önemlidir. Gece saatlerinde karaciğer bakım işlemine geçer.
Doymuş yağlar safra kesesinin kasılmasına neden olacağından diyette kısıtlanmalı. Tereyağı, kuyruk yağı, iç yağı gibi hayvansal yağlar, sucuk, pastırma, salam, sosis gibi işlenmiş etler, tavuğun derisi, etlerin yağlı kısımları, kaymak, krema, mayonez, gibi ürünlerden uzak durulmalı
Kafein safranın akışını arttırmaya yardımcı olur. Günde 1-2 fincan kahve içmek safra akışı için faydalıdır.
2-Safra İçin Faydalı Bitkiler Kullanın
Diyetinize safra açısından sağlıklı bitkiler ve yiyecekler ekleyin. Safra akışını desteklemek için elma sirkesi, enginar, limon, misket limonu, maydanoz, salatalık, kereviz, nane, kişniş, turp, deve dikeni, karahindiba yeşillikleri, zerdeçal, zencefil, lahana turşusu ve yeşil çay tavsiye ederim.
Enginar: Hazmı kolaylaştırıcı özelliğinin yanında, karaciğerde safra asidinin salgılanmasını arttırıcı etkisi ile vücuda alınan yağın daha kolay parçalanmasını sağlar. Enginarın yapraklarında safra kesesini uyaran etkin maddelerin (cynarin) haricinde kabızlığı önleyici maddeler de bulunduğu için enginarın alt yapraklarının kaynatılıp içilmesi ile bir süre yapılacak kür safra akışkanlığını düzelterek safra şikayetlerine iyi gelebilir. Diğer yandan enginarın kendisi de karaciğeri rejenere eden, kolestrolü ve trigliseridi dengeleyen bir sebzedir.
Deve Dikeni : Deve dikeni içerdiği silimarin ile enzim oluşumunu teşvik ederek, safra üretimini ve akışkanlığını artırarak, iltihaplanmayı azaltarak ve vücut boyunca mukoza zarlarını yatıştırarak, sağlıklı sindirim fonksiyonunu destekler. Safra da taş oluşumunu önlemeye yardımcıdır. Doğal bir karaciğer destekçisi ve detoksifiye edicisidir.
3-Daha Küçük Öğünler Yiyin
Safra keseniz çıkarılmışsa veya sorunlu safra kesenizi iyileştirmeyi ve böylece ameliyattan kaçınmayı umuyorsanız, büyük öğünlerden kaçınmalısınız. Vücudunuz, ciddi sindirim stresine ve başka sorunlara yol açabilecek yağları emülsifiye etmekte zorlanır. Bunun yerine, aralıklı oruç tutabilirsiniz. Gün içinde veya yeme sisteminizde 3 ila 4 küçük öğün tüketmenizi tavsiye ederim.
Yeşil smoothie ve protein shake gibi daha hafif sıvı öğünleri dahil etmek karaciğer, safra kesesi ve sindirim desteği için harika bir fikirdir. Hangi zaman dilimlerinin, kombinasyonun ve miktarın vücudunuz için en iyi sonucu verdiğini görmek için deney yapın ve semptomlarınızı izleyin.
4-Mide Asidi Üretimini Optimize Edin
Mide asidi, ince bağırsağınıza safra salgılanmasını uyarmada önemli bir rol oynar. Mide asidi üretimini desteklemeniz ve optimize etmeniz önemlidir. Sağlıklı beslenme anahtardır. Elma sirkesi suyu kullanmak, öğünlerinize veya çaya zencefil eklemek, yemekten sonraya kadar su içmeyi bırakmak, yavaş yemek yemek, yemek saatleri dışında vücudu iyi nemlendirmek ve sıvı beslenme de mide asit seviyenizi iyileştirebilir.
5-Sindirim Enzimleri Kullanın
Betaine HCL, Pepsin, Lipaz gibi sindirim enzimleri veya sindirim enzimleri ile safra tuzlarını bir arada içeren takviyeler faydalı olabilir.
Yağların parçalanmasında safra pankreas ile işbirliği halinde çalışır. Safranız yetersizse yağları parçalamak için lipaz enzimini salgılayan pankreasınız da daha fazla yorulacaktır.Bu nedenle bir de şekerli beslenerek pankreasınızı daha fazla yormamanız önemlidir.
6-Safra Asitleri Kullanın
Ursodeoksikolik asit ve taurodeoksikolik asit, bağırsaklardan kolesterolün emilimini azaltır. Küçük ve kalsifiye olmamış kolesterol taşlarını eritmek için kullanılır.
7-Karaciğerinizi ve Safra Kanallarınızı Detoksifiye Edin
Sağlıklı bir bağırsak ortamı oluşturmak ve sindiriminizi optimize etmek için karaciğerinizi ve safra kanallarınızı detoksifiye etmenizi tavsiye ederim. Devam eden karaciğer ve safra kanallarının detoksifikasyonu için optimal hidrasyon, ılık limon suyu içilmesini ve sindirim ve detoksifikasyon desteği için bitki çayı içilmesini tavsiye ederim.
8-Safra Akışını İyileştirmek İçin Hint Yağı Paketi Kullanın
Hint yağı, karaciğerin safra kanallarını genişletmeye yardımcı olabilir, böylece safra daha etkili bir şekilde akar. Hint yağı paketleri, emilimin ardından cilde uygulandığında aynı terapötik özelliklere sahiptir. Sağ üst kadrana (karaciğerin olduğu yer) hint yağı paketleri uygulamak, safra kanallarını genişletmeye ve bağırsak hareketlerini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
9-Safra Kanallarını Açmak İçin TUDCA Kullanın
TUDCA safra asidi yapısında doğal bir üründür. Safra kanallarınızı desteklemek ve açmak, optimum safra akışı ve sindirim sağlığı için kritik öneme sahiptirBir çalışma, TUDCA’nın safra akışını yüzde 250 artırabildiğini buldu. Diğer çalışmalar, TUDCA almanın hem karaciğer hem de böbrek sağlığını destekleyebileceğini bulmuştur. Dahası, fareler üzerinde yapılan umut verici bir çalışma, TUDCA’nın bağırsak iltihabını azaltabileceğini bulmuştur.
10-Fosfatidilkolin ve Lesitin
Fosfatidilkolin lesitinden saflaştırılmıştır. Fosfatidilkolin taş oluşumunu önlemeye ve oluşan taşların çözünmesine yardımcı olmaktadır.
Safrada kolesterolü çözer. Düşük lesitin konsantrasyonları safra taşının oluşumuna neden olabilir. Takviyesi fayda sağlar.
Kaynakça:
https://lymenotes.blogspot.com/
Yazar: Yeliz Dursun
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]