Lassa ateşi, Lassa virüsü adı verilen bir virüsün neden olduğu bir tür hemorajik ateş hastalığıdır. Hastalık ilk olarak geçen yüzyılın ellili yıllarında ortaya çıksa da, hastalığın tanımı 1969 yılına kadar yapılmamıştı. Patojen Lassa virüsü, Arenaviridae virüs ailesine ait tek sarmallı bir RNA virüsüdür. Virüs adını, hastalığın 1969’da tanımlandığı Nijerya’daki Lhasa şehrinden alıyor.
Lassa ateşi ile enfekte olan kişilerin %80’inde herhangi bir semptom görülmez. Ancak kalan %20’de hastalık çok ciddi seyreder ve böbrek, karaciğer, dalak gibi iç organları etkiler. Bu hastalık özellikle Nijerya, Liberya ve Gana gibi Batı Afrika ülkelerinde yaygındır. Her yıl 300.000 ila 500.000 kişiye Lassa ateşi teşhisi konuyor ve her yıl yaklaşık 5.000 kişi hastalıktan ölüyor. Yani Lassa ateşi vakalarının %1’inin ölüme yol açtığı söylenebilir. Ayrıca hastalığı atlatıp iyileşen hastaların %25’inde sağırlık meydana gelir ve bunların yarısı bir ila üç ay içinde iyileşirken, kalan yarısında kalıcı işitme kaybı oluşur.
Lassa virüsünün kuluçka süresi 6 ile 21 gün arasındadır. Bu sürenin sonunda enfekte olanlar, hastalık ciddi şekilde ilerlerse etkilenen organlara bağlı olarak ateş, kas ağrısı, kusma, ishal, karın ağrısı, taşikardi, öksürük ve göğüs ağrısı gibi çeşitli semptomlar gösterir. Hastalarda bahsedilen bu belirtiler diğer birçok hastalıkta görülebildiği ve Lassa humması hastalığına özgü olmadığı için hastalığın teşhisini koymak oldukça zordur. Lassa ateşinden şüphelenilen durumlarda hastalardan alınan idrar örneğinin tahlil edilmesiyle hastalık teşhis edilebilmektedir. Ancak ilgili test her laboratuvarda yapılmadığı için hastalığın teşhis sürecini uzatmakta ve zorlaştırmaktadır. Belirli bir yerde Lassa ateşi salgını tespit edildiğinde, hasta olanların izole edilmesi ve hasta kişilerle temas etmiş kişilerin tespit edilmesi ile hastalık çok kısa sürede kontrol altına alınabilmekte ve daha fazla kişiye yayılmasının önüne geçilebilmektedir. Ölümler genellikle semptomların başlamasından sonraki 14 gün içinde gerçekleşir.
Lassa humması hastalığı zoonotik bir hastalıktır, yani hastalık hayvanlarda bulunan virüsün insanlara bulaşması sonucu ortaya çıkar. Hastalık, Afrika fareleri olarak da adlandırılan Mastomys farelerinin idrar ve dışkılarından insanlara bulaşabilir. Aynı şekilde hastaların idrar ve dışkıları nedeniyle insandan insana bulaşma vakaları ortaya çıkmaktadır. Hastalığın solunum yolu ile bulaştığı bugüne kadar fark edilmemiştir. Hastalığın bilinen bir tedavisi yoktur, semptomları hafifletmek ve vücuttaki sıvı kaybını önlemek için destekleyici tedaviler uygulanır.
Lassa ateşinin bulaşmasını önleyecek bir aşı henüz geliştirilmemiştir. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Lassa humması hastalığının gelecekte kolera gibi büyük salgınlara yol açabileceği konusunda uyarıda bulunurken, dünya çapında çeşitli kuruluşlar bu hastalığa karşı aşı geliştirmek için ilgili kuruluşlara önemli miktarda mali yardım sağlıyor. Şu anda hastalığı önlemenin en etkili yolu, farelerin bulaşmasına karşı önlem almak ve hijyene dikkat etmektir. Ayrıca hastalığı taşıdığından şüphelenilen kişilerin karantinaya alınması da hastalığın yayılmasının önlenmesinde etkili olacaktır.
Lassa humması hastalığı ölüme yol açabilen bir hastalıktır ve Afrika faresi adı verilen bir fareden insanlara bulaşır. 1969’dan beri tüm Lassa ateşi salgınları Batı Afrika ülkelerinde görüldü. Bununla birlikte, hastalığa neden olan Afrika faresi, Afrika kıtasında yaygın olarak görülen bir fare türüdür. Bu nedenle Lassa humması hastalığının Afrika kıtasının geri kalan kısımlarında salgına neden olma ihtimali bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) gelecekte ciddi salgınlara yol açacağını düşündüğü Lassa ateşi için ne yazık ki henüz bir tedavi yöntemi ve koruyucu bir aşı geliştirilememiştir.
Kaynak:
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs179/en/
http://www.klimik.org.tr/2017/01/19/lassa-atesi-mers-ve-nipah-virusuna-karsi-asilar-yolda/
https://en.wikipedia.org/wiki/Lassa_fever
yazar: Muhammed Umut Bişkin
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]