Asya, Afrika, Doğu Avrupa ve Orta Doğu’da tanımlanan ve keneler tarafından bulaşan Norovirüs adlı bakteriyel bir ajanın neden olduğu ateş; Deride ve diğer bölgelerde kanama gibi belirtileri olan hayvan kaynaklı bir enfeksiyondur. Aktif hayvanlarda hafif bir hastalık profiline neden olabilirken, çoğu hayvan asemptomatik olarak hastalıktan muzdariptir ve diğer yandan insanlarda ciddi bir hastalık profili ortaya çıkar.
1944 ve 1945 yaz aylarında Batı Kırım’da akut hemorajik ateşi olan bir salgın görüldü ve “Keriman kanamalı ateşi” olarak adlandırıldı. Etken virüs, hastaların kanından ve Hyalomma marginatum adı verilen kenelerden izole edildi. Daha sonra 1969’da, etkenin 1956’da Zaire’de akut ateşi olan bir çocuğun kanından izole edilen virüsün aynısı olduğu bulununca hastalık “Kırım-Kongo kanamalı ateşi” (KKKA) olarak anılmaya başlandı. Keneler otlaklarda, çalılıklarda ve kırsal alanlarda yaşayan küçük, oval şekillidir. 6-8 bacaklı, uçamayan, zıplayamayan hayvanlardır. Hayvanların ve insanların kanını emerek beslenirler ve insanlara hastalık bulaştırabilirler.
Ülkemiz kenelerin yaşaması için oldukça uygun bir coğrafi yapıya sahiptir. Türlere göre farklılık gösterseler de keneler, küçük kemirgenler ve yabani hayvanlardan evcil memeliler ve kuşlara (özellikle devekuşları) kadar geniş bir konukçu yelpazesine sahiptir. Kanamalı ateş virüsü 2003 yılında Kırım ve Kongo’da izole edilmiştir.
Bulaşma yolları: Kene tutunması, kenelerin çıplak elle ezilmesi, tüm vektörlerden kan/vücut sıvıları/enfekte dokularla temas, kan içeren damlacık yolu.
Virüsün kene ısırığı yoluyla bulaşmasından sonra kuluçka süresi 1-14 gün olsa da genellikle 1-3 gündür. Kuluçka döneminden sonra, nezle/grip semptomlarının başladığı dönem, prehemorajik dönem olarak adlandırılır. Bu dönemde titreme, titreme sonrası ani ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, ishal, mide bulantısı, kusma ve kırmızı göz gibi belirtiler ortaya çıkar. Vücut ve kızarıklık ortaya çıkar ve hastalığa bir göz atmak önemlidir, çünkü hastalık kötüleştiğinde kanama dönemi başlar ve ölümler daha sık görülür.
Keneleri kaldırma adımları:
Kene vücuttan ne kadar erken çıkarılırsa hastalık riski o kadar azalır.
Keneler eldivenle çıkarılmalı ve el ile dokunulmamalıdır.
Cımbız, cımbız veya kıvrık uçlu eldivenler kullanılarak kene vücuda en yakın yerden çıkarılmalıdır.
Kenenin kafasını içeride tutmak tehlike oluşturmaz
Kene çıkarılırken cilde antiseptik uygulanmalıdır.
Kene, kapalı bir çamaşır suyu/alkol/veya böcek ilacı şişesine atılarak öldürülmelidir.
Hasta için kullanılan malzemeler hava geçirmez bir kaba konulmalı ve tıbbi atık olarak imha edilmelidir.
Aşı çalışmaları:
Yakın gelecekte aşısı yok.
Genel önlemler:
Kenelerin bulunduğu alanlardan kaçının
Bu alanlara mümkün olduğunca kapalı, açık renkli giysilerle gidin.
Döndüğünüzde kene arayın
Hastanın kanına ve atıklarına çıplak elle dokunmayın.
Hayvanlardan asla elle kene çıkarmayın
Hayvanlarda kene kontrolü
Büyük çevre spreyi işe yaramaz.
katip:Tülay Ersoy
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]