John Harrison 24 Mart 1693’te Volpi’de doğdu. Marangozluk ve saatçilik yaptı. Bir geminin denizde tam boylamı bilmesini sağlayan deniz kronometresini icat etti. Buluşu, 18. yüzyılda çok önemli olan uzun mesafeli deniz taşımacılığının gelişmesinde önemli rol oynadı.
Babası marangoz olarak çalıştı. John ayrıca marangozluk işine babasını takip ederek ticareti öğrendi. Müzik tutkusu geliştirerek, saatlerin nasıl çalıştığını öğrenmek için saatleri parçalarına ayırdı ve inceledi. Harrison bir marangoz olarak becerilerini birleştirdi ve yeni saatler yaptı. Daha sonra kalitelerini artırmak için saatlere ek metal parçalar ve özellikler ekledi. Çekirgenin uçuşu (saate eklediği madeni para ve yeni bir mekanizma), saatin enerjisini serbest bırakmak için adım adım hassas bir süreç sağladı. Sarkaçlı saatleri, dönemin en doğru ve modern saatlerinden bazıları olarak kabul edildi ve kabul edildi.
İyi bir mucit olmasına rağmen, insanlarla pek sosyal olmayan Harrison, George Graham ve Edmund Halley’den onun adına finansman, tanıtım ve ticaret konusunda yardım aldı. En önemli icadı, boylam sorununa bir çözüm bulmaktı. Uzun bir süre geminin boyuna konumunu bulmak mümkün olmadı. Birçok girişimde bulunuldu ancak başarılı olunamadı. Boylamı bilmek, gemilerin güvenli bir şekilde seyretmesi için esastır. Bu sorun çok önemli kabul edildi. Parlamento, çözüm önerebilecek herkese 20.000 £ ödül önerdi. Isaac Newton böyle bir cihaz yapmaya şüpheyle yaklaştı ve böyle bir şeyin mümkün olmayacağını belirtti.
Harrison’ın icadı, sıcaklık ve hava basıncındaki dalgalanmalara dayanabilen ve onu çok belirli bir zamanda uzun süre tutabilen bir saat geliştirmekti. İlk deniz saatini geliştirmek Harrison’ın beş yılını aldı. Yerleşik dönen dişliler, ahşap tekerlekler ve karşı ağırlıklar birbirine bağlıdır. Royal Society’den onay alındıktan sonra ilk test sürüşü Portekiz yolunda yapıldı. Harrison’ın saati doğru boylamı tahmin ettiği için testler başarılı oldu. Ancak bu buluş, Atlantik yollarında kullanılması gerektiğine dair parlamento ödülünü almak için yeterli görünmedi.
Birkaç yıl tasarımını geliştirdi ve çeşitli modeller hazırladı. Şerit terazileri dairesel terazilere dönüştürdü. Sonraki modeller hiçbir zaman başarılı olamadı ve 1750’de Harrison deniz saatini geliştirmeyi bıraktı. Daha küçük bir deniz yolu için çalışma başladı.
Harrison’ın Ways of the Sea üzerindeki çalışması, Thomas Judge tarafından yaptırılan diğer saatlerden öğeler içeriyordu. Saati icat etmek altı yıl daha sürmesine rağmen, Harrison bu saatle boylamın doğru bir şekilde ölçülebileceğini kanıtlamayı başardı. Jamaika’daki ilk denemede Deniz Piyadeleri saatinin düzgün çalıştığını kanıtladı. Ancak Parlamento Binası, bu olayın şans eseri olabileceğini savunarak Harrison’a ödülü vermedi. Harrison daha fazla deney yapmak zorunda kaldı ve aynı zamanda ikinci bir deniz saati olan H5’i geliştirdi. Saatin güvenilirliğini bir kez daha kanıtlamayı başardı. Ancak Parlamento yine de ödülü vermeyi reddetti. Harrison, bu üçüncü kral modu. George’a şikayetlerini dile getiren bir mektup yazdı. Harrison sonunda 8.750 sterlinlik para ödülü kazandı. Ancak ödülü kazandığında 80 yaşındaydı ve ödülü tam olarak kullanamadı.
Harrison’ın hayatı, tasarımı iyileştirmek için yıllarca süren çalışmanın ardından tamamlandı. O zamanlar da yaygın olarak kullanılıyordu. Örneğin, o dönemde ünlü Yorkshire gemisinin kaptanı olan James Cook, ikinci ve üçüncü seferlerinde Harrison’ın yöntemini kullanmıştır. Yüksek maliyetine rağmen, güvenli ulaşım için çok yararlı olduğu kanıtlanmıştır.
Harrison 83 yaşında öldü. Harrison’ın cihazı daha sonra, daha ucuz bir kronometre üreten ve şarj için yaygın olarak kullanılmasını sağlayan John Arnold tarafından geliştirildi.
yazar: Osman Okkar
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]