Hidroelektrik nedir?
Suyun (sıvının) belirli bir yükseklikteki potansiyel enerjisine “hidrolik enerji” denir. Bu hidrolik enerji, önce bazı mekanizmalar yardımıyla ‘mekanik enerji’ye dönüştürülür. Üretilen mekanik enerji daha sonra “elektrik enerjisine” dönüştürülür. Bu enerjiye “hidroelektrik” denir.
Hidroelektrik santral nedir ve nasıl çalışır?
Halk arasında “HES” kısaltmasıyla bilinen hidroelektrik santraller, hidroelektrik enerji üreten tesislerdir. Doğal veya yapay olarak belli bir yüksekliğe ulaşan su daha alçak bir seviyedeki türbinlere taşınır. Alt seviyedeki türbin çarklarına çok yüksek bir hızla çarpan su, türbin milini döndürür. Buna göre jeneratör çalıştırılır ve elektrik enerjisi üretilir.
Yukarıdaki cihazlar barajlarda bulunur. Burada hidroelektrik santraller bu sistemlerin bulunduğu tüm tesisler olarak adlandırılmaktadır.
Dünyada ve Türkiye’de hidroelektrik santrallerinin kullanım durumu nedir?
Dünyanın elektrik ihtiyacının büyük bir kısmı bu santrallerde üretiliyor. Hidroelektrik, dünya elektrik ihtiyacının %19’una karşılık gelmektedir. Aynı zamanda bu enerji, önemli bir kavram olan “yenilenebilir enerji”nin %69’unu karşılamaktadır. Türkiye’de faaliyette olan 150’den fazla yüksek basınçlı elektrik santrali bulunmaktadır. Bakanlık kaynaklarından edinilen bilgilere göre 2009 yılı elektrik üretiminin %18,5’i hidroelektrik santrallerinde üretilmiştir.
Hidroelektrik santrallerin ana bölümleri nelerdir?
* Su tutma yapısı
* Su alma yapısı
* İletim kanalı
* Cebri (basınçlı) borular
* salyangoz
* türbin
* elektrik jeneratörü
* Adaptörler
* Şalt Sahası (Şalt Sahası)
Diğer ekipman
Hidroelektrik santrallerin iyi ve kötü etkileri nelerdir?
Bu santrallerin en büyük dezavantajlarından biri baraj yapılmadan önce yapılan birçok çalışma ve barajın hazırlanması ve tesislerin kurulmasına ilişkin maliyetlerin olmasıdır. Yani santral ve baraj yatırım maliyeti çok yüksek. Üstelik onlarca çalışma sonucunda santralin ya da barajın yapılmama riski olduğu gibi para kaybetme riski de bulunmaktadır.
İşin ekonomik boyutu bir yana, bu santrallerin çok daha kötü etkisi doğal yaşama ve çevreye zarar vermesidir. HES’lere karşı kitlesel protestoların ve devrimlerin temeli de budur. Hidroelektrik santraller doğaya ve yaban hayatına olduğu kadar doğal kaynaklara da zarar vermektedir. Ayrıca HES’lerin dezavantajları arasında o coğrafyadaki bölgesel kültürlerin ve tarihi eserlerin yok olması, tüketilen suyun kalitesine olumsuz etkileri yer almaktadır. Bu tesisler için çok sayıda ağacın kesildiğini de belirtmek gerekir.
Hidroelektrik santraller ile ilgili avantaj sayılabilecek hususlara değindiğimizde, yatırım maliyetinden sonra gerekli olan hammadde harcamasının, su kullanımından dolayı maliyetinin düşük olduğu söylenebilir. Aynı zamanda hava kirliliği açısından da büyük bir problem oluşturmaz.
Tüm bunların yanı sıra elektrostatik santrallerin bulundukları ortamın su ihtiyacını karşılayabilmesi, sel ve taşkınları önlemesi, iklimin yumuşamasını sağlaması, nedeniyle ulaşım açısından kolaylık sağlaması gibi bazı olumlu şeyler söylenebilir. santralin varlığı ve tarım arazilerinin sulanmasına katkı sağlamaktadır.
Kaynak:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Hidroelektrik_santrali
http://www.toplumdusmani.net/modules/wordbook/entry.php?entryID=6659
katip:Baran Akkök
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]