Esperanto, dünyadaki birkaç endüstriyel dilden biridir. Esperanto’yu açıklamadan önce yapay diller hakkında kısaca bilgi vermek uygun olacaktır. Sentetik diller, insanların doğrudan etkisiyle oluşan, oluşum süreci ve kaynağı belli olan dillerdir. Net bir rakam söyleyemesek de yapay dillerin sayısının çok az olduğunu söyleyebiliriz. Esperanto, sentetik dillerin en yaygın kabul görenidir.
Yaklaşık yüz yıldır kullanılan bu dil, Ludwick Lejzer Zamenhof tarafından farklı dilleri karıştırarak oluşturulmuştur. Ludwik Polonyalı göz doktoru d. Esperanto soyadını kullandığı için yarattığı bu dile Esperanto adı verildi. Bu dilin yaratılmasındaki amaç, tüm ulusları anlayabilecekleri ortak bir dil altında bir araya getirmek ve böylece iletişimi kolaylaştırmaktı. Esperanto’yu özetlediğimizde temelinin 16 temel gramer kuralı üzerine kurulduğunu ve kelime köklerini Batı ülkelerinden aldığını söyleyebiliriz. Ancak geniş bir kitleye yayılmasına rağmen ortak dil olma hedefine ulaşamamıştır. Bu dili aktif olarak kullanan 100.000 ile 2.000.000 arasında insan olduğu bilinmektedir.
Doktor. Esperanto’nun yaşadığı bölgede yoğun bir şekilde Lehçe, Rusça ve Yidiş konuşuluyordu. İlk olarak, Latince’yi basitleştirmeyi ve ondan bir dil türetmeyi düşünün. Ancak Latince öğrenmeye başlayınca dilin yapısının çok zor ve değiştirilmesinin imkansız olduğunu gördü. Bu zamanlarda Dr. Esperanto ve İngilizce öğrenmeye başladı. Bu dönemde fiillerin kişilere göre çekimlenmesinin dili zorlaştırdığını fark etti. Ve yarattığı dilde, önce bu sorunu ortadan kaldırdı. Ezberlemeyi kolaylaştırmak için o yıllarda bilgi oranı oldukça yüksek olan Cermen ve Romence dillerinden kelimeler üzerinde çalıştı.
Esperanto bugün hiçbir ülke tarafından resmi dil olarak kullanılmamaktadır. Ayrıca bu dile sahip çıkan ve geliştirmek için faaliyetler düzenleyen birçok kuruluş bulunmaktadır. Esperanto konuşan insanlara Esperanto denir. Bu kişiler arasındaki iletişim çoğunlukla internet aracılığıyla sağlanmaktadır. Ayrıca yılın belirli günlerinde farklı konferanslar düzenleniyor ve bu dili konuşanlar bir arada konuşuyor. Farklı ülkelerden insanların birbirlerini ülkelerinde karşılaması için her yıl Pasporta Servo adlı bir kitapçık oluşturulmaktadır. Esperanto’yu ana dili olarak kullanan yaklaşık 1000 kişi var. Bunlar, Esperanto topluluklarındaki Esperanto çiftlerinin sürekli bu dili konuşan çocuklarıdır.
katip: Hepsen Soylu
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]