Orgo her ülkede ve her dilde görülen özel bir dildir ve farklı bir anlayışa ulaşmak için bir grup ya da grup tarafından oluşturulmuştur.
Temelde toplumun alt tabakasında kullanılan argo hemen hemen her ülkede, eğitimli kesimde kendine yer bulabiliyor ve bunlar arasında farklı argo türleri de yaygın. Sanatçı, öğrenci hatta alimler bile tesadüfen.
Her dilde konuşma dili ve soysal türler bulunsa da her ülkede bu dilin oluşumunda benzer eğilimler vardır ve benzer yöntemlerin izlenmesi dikkat çekicidir. Bununla birlikte, argonun oldukça gelişmiş, sanatsal ve çoğu zaman esprili bir dil olduğu belirtilmelidir. Bu sıfatlar, kelime dağarcığını incelerken kendiliğinden ortaya çıkıyor.
Argo söz varlığı, ortak dildeki sözcüklere özel anlamlar yüklenerek, bazı sözcüklerde bilinçli değişiklikler yapılarak, eskimiş öğelerden, aynı dilin lehçelerinden ve yabancı kökenli öğelerden yararlanılarak oluşturulur. Bazı örneklerle açıklayalım: Günlük Fransızcada “gevezelik eden” anlamına gelen Apostle, günlük Fransızcada “avukat” anlamında kullanılmaktadır. Türkçe’de belirli anlamları olan öğretmek veya okul açmak fiilleri, halk arasında ‘satmak’ anlamında bir şeyden kurtulmayı anlatmak için kullanılır.
Benzer şekilde, fiziksel bir süreci anlatan kaynatma fiili günlük dilde 1. ‘sohbet etmek’, ‘sohbet etmek’, ‘konuşmak’; 2. “iz bırakmadan yok et”; 3. “Borçlarını ödememek” demektir. “Deneyimli”, “kurnaz” anlamına gelen son de, öğrenci argosunda daha hafif olan “sınıfta kalmak”, sürücü argosunda “hızla uzaklaşmak”, “uzaklaşmak” için kullanılan gazlar yaygın örneklerdir.
Yabancı kökenli kelimelere örnek olarak aftos, Yunanca “o” kelimesinden “sevgili kadın”, autos “bilinen” anlamına gelir; Al-Matraq Arapça dilinden gelir (çekiç anlamına gelir). “Bakmak”, “izlemek”, “göç etmek” anlamlarına gelen Kitaksema da Yunancadan alınmıştır.
Kitabımızın farklı yerlerinde atıfta bulunduğumuz argoda hem anlamsal olay hem de söylem niteliğinde birçok deyim bulunmaktadır. Örneğin münzevi yengeç, omzu düşük ve çarpık yürüyen biri için bir deniz hayvanının (büyük yengeç) adıdır. Dolma, “yalan söylemek”, “aldatmak”, “aldatmak” anlamlarına gelir.
Küçük değişiklikler ve özellikle fiil çekimindeki küçük farklılıklar dışında konuşma dilinin gramer açısından genel dilden farklı olduğu söylenemez. Ancak bu tür özel dilin önemli bir özelliği sürekli değişiyor olmasıdır. On yıl önce günlük konuşma dilinde olan birçok öğe şimdi unutuldu. Mevcut öğeler zamanla yenileriyle değiştirilecektir. Argo sürekli değişmekte ve toplumdaki modalardan, önem kazanan farklı kavramlardan ve ilişkilendirildikleri yabancı ülke ve dillerden yararlanmaktadır. Bu, dil, toplum ve dil çeşitliliği arasındaki ilişkiyi gösteren tanıklardan biridir.
Yargon, sözcüklerin konuşanlardan başkasının anlayamayacak şekilde çarpıtılmış biçimlerinden oluşturulmuş ve bir topluluğa özgü özel bir dil türüdür.
Ahmet Kavroğlu’nun Erkilet seyyar satıcılarında konuşulan ve lingua franca denilen bir dil türünü incelediği makalesinde ele alınan dil, jargona yakındır. Ortak dilin unsurları değiştirilerek ve yabancı dil unsurları eklenerek oluşturulan bu dil, bu gezgin tacirlerin kendi aralarında alıcılarının anlayamayacağı şekilde sohbet etme arzularından doğmuş olmalıdır.
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]