Doğudan başlayan ticaret yolları, çeşitli ihtiyaçları karşılamak için yüzyıllardır Avrupa’nın can damarı olmuştur. Özellikle en önemli sayılan ipek ve baharat yollarının Osmanlı Devleti’nden geçmesi Avrupalıları yeni yollar aramaya yöneltmiştir. Orta Çağ’ın sonuna kadar dünyanın birçok yeri bilinmiyordu. Bu yeni yollar bulma girişimleri sırasında birçok yer ilk kez keşfedildi ve yeni ticaret yolları bulundu. Yeni çağın başında gerçekleşen keşif olaylarına “coğrafi keşifler” adı verilir.
Coğrafi keşiflerin nedenleri:
1) Bilimsel ve teknik alanda ilerleme:
– a) Pusula eğim açısının hesaplanması
b) Gemicilik sanatını geliştirmek
c) Coğrafya bilgisindeki gelişmeler
2) Doğu ülkelerinin zenginlikleri (Haçlı Seferleri ve coğrafi keşiflerin ortak nedeni)
3) Cesur denizciler yetiştirin
4) Avrupalılar dünyayı tanımayı ve Hristiyanlığı yaymayı hedefliyor
5) Avrupalılar Hindistan’a ulaşmak için yeni yollar aradılar (İpek ve Baharat Yolları Türklerin elindeydi).
6) Krallar coğrafi keşifleri teşvik etti.
Nedenlerin ayrıntılı analizi:
a. Ticaret yolları Müslümanların eline geçti: Çin’den başlayan İpek Yolu Hazar Denizi’nde iki kola ayrılırken, kuzey kolu Kırım yarımadasının limanlarında son bulurken, güney kolu Karadeniz’den İstanbul’a ulaştı. Deniz kıyısı.
Bir diğer önemli rota olan baharat yolu ise Hindistan’dan başlayıp kuzeyde Suriye limanları ve güneyde İskenderiye limanlarında son buluyordu. Hele İtalyan denizci devletleri bu limanlardan aldıkları malları Avrupa’ya sattıklarından beri. Tüm bu güzergâhların Osmanlı kontrolünde olması ve ticaretini yaptıkları bazı malların çok pahalı olması Avrupalıları yeni yollar aramaya yöneltmiştir.
B. Gelişmiş coğrafya bilgisi: Orta Çağ’da Avrupalıların dünya hakkında çok az bilgisi vardı. Avrupalılar da Çinliler gibi dünyanın düz olduğuna inanıyorlardı. Kudüs’ün bulunduğuna inandıkları dünyanın kuzeyi buzla, güneyi ise kaynar suyla kaplıydı. Batıda uçsuz bucaksız bir deniz, doğuda Kaf Dağları (Kafkas Dağları) olduğuna ve bunun arkasında şeytanların yaşadığına inanıyorlardı. Özellikle Haçlı Seferleri ve sonrasındaki münasebetler ve seyyahların seyahat notlarının incelenmesinden sonra Avrupalıların dünya hakkındaki bilgileri artmış ve hurafeler yıkılmıştır.
Özellikle Venedikli seyyah Marco Polo Doğu’ya, Çin’e kadar uzanan önemli bir yolculuk yapmıştır (1271-1295). Seyahatleri sırasında yazdığı, doğu ülkelerinin zenginliğini ve coğrafyasını anlattığı “Yabancılar Kitabı” adlı kitabı Avrupalılar üzerinde büyük etki yaratmıştır.
c. Pusulanın gelişimi: İlk olarak Çinliler pusulayı icat etti ve pusula Avrupa’ya Haçlı Seferleri sırasında tanıtıldı. Pusula sapma açısının Kristof Kolomb tarafından düzeltilmesiyle yönlerini kaybetme korkusundan kurtulan Avrupalılar, okyanuslara daha rahat ve korkusuzca açılmaya başladılar.
Dr.. Gemicilik sanatındaki gelişmeler: Geçmişte kullanılan kadırgaların gelişmesi ve okyanuslara daha dayanıklı, 30 metre uzunluğunda, üç direkli ve beş yelkenli Karavel tipi gemilerin inşa edilmesi, insanların okyanuslara yelken açma cesareti.
bana göre. Efsanelere ve efsanelere inanmayan cesur denizciler yetiştirmek: Orta Çağ’da Avrupalılar, Atlantik Okyanusu’nda gemileri sürükleyen devasa girdapların olduğuna ve bu sularda seyreden denizcilerin siyaha döneceğine dair hurafelere inanıyorlardı. Ancak Doğu ile ilişkiler ve coğrafi bilginin ilerlemesi bu inançların yıkılmasına neden olmuştur.
F. Ticaret yolları Müslümanların eline geçti: Çin’den ayrılan İpek Yolu, Hazar Denizi’nde iki kola ayrıldı, kuzey kolu Kırım limanlarında son bulurken, güney kolu İstanbul’dan İstanbul’a ulaştı. Karadeniz kıyısı.
Coğrafi keşifler
• Portekizli Barthélemy Dias, Afrika’nın güney ucuna ulaştı ve Ümit Burnu’nu buldu (1487).
• İspanyol asıllı Kristof Kolomb, İspanya’nın Pallas limanından yola çıktı ve Amerika’yı bulmak için Atlantik Okyanusu’nu geçti (1492). Ancak Hindistan olduğuna inandığı için batısındaki Bahamalar takımadalarını Batı Hint Adaları ve halkını da Kızılderililer olarak adlandırdı. Daha sonra Amerika’ya üç sefer daha yaparak kıtanın orta ve güney kısımlarını keşfetti. Ancak yeni bir kıta keşfettiğini fark edemeden öldü.
• Portekizli Vasco de Gama, Ümit Burnu’nu tavaf ederek Hindistan’a geldi (1498).
• Bu tarihten itibaren Portekiz, Hint Okyanusu’nu kontrol etmeye başlamıştır. Böylece Hindistan’dan gelip Süveyş’te son bulan baharat yolu yön değiştirerek Ümit Yolu’nun başı haline geldi ve Portekiz egemenliğine girdi. Bu gelişme, Hint sularında Osmanlı-Portekiz çatışmasını başlatmıştır.
• Kristof Kolomb’un ölümünden kısa bir süre sonra İtalyan denizci Amerigo Vespucci, Hindistan’ın değil, Amerika’nın yeni bir kıta olduğunu ve kıtaya onun adının “Amerika” (1507) verildiğini dünyaya duyurdu.
• Portekiz asıllı Magellan’ın 1519’da başladığı Batı yolculuğu del Cano (1522) tarafından tamamlanmış ve dünyanın ilk kez yuvarlak olduğu ispatlanmıştır.
• Portekiz ve İspanyolların başlattığı coğrafi keşifler, özellikle İngilizler, Fransızlar ve Hollandalılar tarafından tamamlandı.
Coğrafi keşiflerin sonuçları
• Hristiyanlığın yayılması. Öte yandan, Dünya’nın düzlüğü gibi pek çok yanlış bilgiyi aktaran din adamlarına olan güven azaldı.
• Avrupalılar, keşfedilen yerlerde yetiştirilen domates, vanilya, patates, tütün ve kakao gibi bitki türleri ile ilk defa tanışmışlardır.
• Keşfettikleri yerlerin Avrupa tarafından kolonileştirilmesi ile sömürge dönemi başlamıştır.
• Keşifler ticaret yollarını değiştirmiştir. Hint Deniz Yolu’nun keşfi ve Amerika’nın keşfinden sonra Akdeniz’in limanları ile Baharat ve İpek Yolu eski önemini kaybederken, Hint Okyanusu’ndaki limanlar önem kazandı.
• Yeni keşfedilen ülkelerde bol bulunan altın, gümüş gibi değerli madenler Avrupa’ya getirildi. Avrupa’da ticaretle uğraşan halk (burjuva sınıfı) zenginleşti. Soyluların toprakları tüccarlar tarafından satın alındığında soylular eski güçlerini kaybettiler.
• Keşfedilen yerlere, özellikle Amerika’ya birçok insan Avrupa’dan göç etti. Avrupa kültürü ve medeniyeti, genişleme için yeni alanlar buldu.
• Amerika’nın kadim bir medeniyet merkezi olduğunu bilin.
• Zengin Avrupalılar kültür ve sanat hareketlerini desteklediler. Böylece Avrupa’da Rönesans’ın ortaya çıkmasının yolunu açmıştır.
• Coğrafi keşiflerle değişen ticaret yolları sonucunda Osmanlı Devleti büyük bir ekonomik gelir kaybına uğradı.
• Keşifler dünya tarihinde önemli sosyal, siyasi, ekonomik ve dini değişimlere neden oldu. Bu mod, keşiflerin evrensel yönünü ortaya çıkarır.
• Eski ticaret yolları değişti. Doğu ile Batı arasındaki ticarette Akdeniz önemini yitirmiştir. Baharat ve ipek yöntemleri önemini yitirmiştir. Bu durum Atlantik Okyanusu limanlarının önemini artırmıştır.
• Avrupalılar yeni keşfedilen yerlerde sömürge imparatorlukları kurdular. Bu durum keşfedilen ülkelerden başta altın ve gümüş olmak üzere bol miktarda hammaddenin Avrupa’ya taşınmasına neden olmuştur. Bu gelişmeler Avrupa’nın zenginleşmesine, yaşam standartlarının yükselmesine ve Rönesans hareketlerinin gerçekleşmesine yol açmıştır.
• Ticaretle uğraşan burjuvazi zenginleşti ve Avrupa ürünleri yeni pazarlar buldu. Böylece daha sonraki yıllarda gerçekleşecek olan sanayi devrimine ortam hazırlanmış oldu.
• Avrupa’dan keşfedilen yerlere, Avrupa kültür ve medeniyetinin yayılmasına yol açan göçler olmuştur.
• Yeni ülkelerde Hristiyanlığın yayılması. Ancak bazı bilimsel gerçeklerin ortaya çıkması sonucunda Hristiyanların dini inançları zayıflamış ve Kilise’ye olan güven sarsılmıştır.
• Dünyanın bazı bölgeleri Avrupalılarla tanıştı ve yeni kültürler, canlılar ve ırklar ortaya çıktı.
Coğrafi keşiflerin Türk dünyasına etkileri
Coğrafi keşifler tüm insanlığı etkiledi. Bu konuda küresel bir avantaja sahiptir. Coğrafi keşifler sonucunda Akdeniz limanları önemini yitirmiştir. Ancak 1869’da Süveyş Kanalı’nın Fransızlar tarafından açılmasıyla bu limanlar yeniden önem kazandı.
Coğrafi keşifler Müslüman ülkelere büyük zarar verdi. Müslüman ülkeler fakirleşti ve Türkistan hanları yavaş yavaş Ruslara karşı geri çekildi. Osmanlı Devleti, İpek ve Baharat Yollarını kontrol etmesine rağmen, güzergâhlardaki değişiklikler nedeniyle umutlarını gerçekleştirememiştir. Osmanlı Devleti, ticari faaliyetlerini yeniden geliştirmek için Avrupa ülkelerine tavizler vermek zorunda kaldı.
Ayrıca Osmanlı topraklarında kervan yollarında çalışan halk ve zanaatkarlar da işsiz kaldı. Bu durum Osmanlı Devleti’nde ekonomik sıkıntıların ve Celali isyanlarının çıkmasına zemin hazırlamıştır.
Osmanlı İmparatorluğu, Hindistan ticaret yolunun kontrolü için Portekizlilerle ve Akdeniz’de hegemonyası için İspanyollarla mücadele etti. Endonezya’da savunma ve koruma savaşları veren Osmanlı Devleti, Hıristiyan Avrupa’ya karşı “Doğu Kalkanı” olmuştur.
Osmanlı Devleti için keşiflerin önemi
Bu keşiflerle birlikte Osmanlıların elinde kalan İpek ve Baharat Yolu önemini yitirmiş ve yeni ticaret yolları bulunmuştur. Bu durum Osmanlı Devleti’nin vergi gelirlerinin azalmasına neden olmuştur. Bütün bunlar Osmanlı Devleti’ni mali açıdan kötü etkiledi. onun yerine; Osmanlı Devleti ve diğer İslam ülkeleri kayıplar vermiş ve mal değerleri yok olmuş, coğrafi keşifler tüm insanlığı etkilemiştir. Bu konuda küresel bir avantaja sahiptir. Coğrafi keşifler sonucunda Akdeniz limanları önemini yitirmiştir. Ancak 1869’da Süveyş Kanalı’nın Fransızlar tarafından açılmasıyla bu limanlar yeniden önem kazandı.
Coğrafi keşifler Müslüman ülkelere büyük zarar verdi. Müslüman ülkeler fakirleşti ve Türkistan hanları yavaş yavaş Ruslara karşı geri çekildi. Osmanlı Devleti, İpek ve Baharat Yollarını kontrol etmesine rağmen, güzergâhlardaki değişiklikler nedeniyle umutlarını gerçekleştirememiştir. Osmanlı Devleti, ticari faaliyetlerini yeniden geliştirmek için Avrupa ülkelerine tavizler vermek zorunda kaldı.
Ayrıca Osmanlı topraklarında kervan yollarında çalışan halk ve zanaatkarlar da işsiz kaldı. Bu durum Osmanlı Devleti’nde ekonomik sıkıntıların ve Celali isyanlarının çıkmasına zemin hazırlamıştır.
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]
İlk Yorumu Siz Yapın