Yapılarına göre cümle türlerinden biri olan zincirleme cümleler, birbirinden bağımsız iki yan tümcenin bir araya gelmesiyle oluşur. Yani bu cümlelerde aslında iki farklı yüklem vardır ve dolayısıyla iki farklı yüklem vardır. Ancak bu cümleler arasında anlamsal bir ilişki olduğu için bazen bu cümleleri anlatım sırasında virgül veya noktalı virgülle ilişkilendirerek kullanırız. Bu cümleler veya ardışık olayları anlatmak için kullanılan cümleler arasında anlamsal bir ilişki vardır. Bu nedenle “komut cümlesi” olarak adlandırılır. Ardışık cümleler iki ayrı basit cümle olmalıdır.
Bilgileri bir araya getirerek şöyle bir tanım yapabiliriz: “En az iki basit tümcenin aralarındaki anlamsal bağlantıya göre virgül veya noktalı virgülle ayrılarak yan yana getirilmesiyle oluşan cümlelere” zincirleme cümle denir. Zincirleme cümleleri oluşturan cümleler aslında kendi yüklemi olan ve bir cümleyi ifade eden basit cümlelerdir. Bu cümleler tek başına kullanılabilir. Ancak bazen bu cümlelerin birbirleri ile anlamlı bir ilişkisi vardır ve bazen de birbirini takip eden olayları anlatırlar. Bunun için aralarına virgül veya noktalı virgül konularak tek bir cümle olarak düzenlenirler.
Zincirleme cümleler, anlatımı daha etkili ve vurgulu hale getirebilir. Bazen ortak cümleleri sıralarken bir cümleyi iki ayrı cümleden daha kısa tutabiliriz. Bu nedenle anlatım kolaylığı ve bazen de artistlik için zincirleme cümleler kullanırız. Örneğin, “Bu hafta sıcaklıklar normalden yüksekti.” “İnsanlar kışın ortasında bahar havasını yaşadılar” cümlesiyle. Cümleler arasında anlamsal bir ilişki vardır. O iki cümle “Bu hafta sıcaklıklar normalden yüksekti ve insanlar kışın ortasında bahar havasını yaşadılar.” Bir cümle olarak sınıflandırılabilir. Bu cümlelere zincir cümle denir.
Sıralı cümlelerin bazı unsurları ortak olabilirken, birbirinden tamamen bağımsız unsurlara sahip iki cümle arka arkaya dizilebilir. Ayrıca zincirleme cümleyi oluşturan tümcelerin yüklemleri fiillerin yanı sıra isimler de olabilir. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, zincirleme cümlede en az iki farklı yan tümcenin olmasıdır. Sıralı cümleler bu bağlamda iki ayrı başlık altında incelenmektedir. Bu konu hakkında detaylı bilgi için “Bağımlı Dizileme ve Bağımsız Dizi Cümleleri” başlıklı sayfamıza başvurabilirsiniz. Şimdi aşağıdaki sıralı cümle örneklerini inceleyebilirsiniz.
Seri cümle örnekleri
– Sonunda yaz geldi ve insanlar tatile gitmek için acele ediyor.
– Her zamankinden daha erken kalktım, güzel bir kahvaltının tadını çıkardım.
– şişman atlar dörtnala koştu, deri kırbacını kesti.
Aptallar en tehlikeli hırsızlardır. Zamanınızı ve neşenizi çalarlar.
– Uçağımız rötar yaptı ve İstanbul’a üç saat geç vardık.
– Dün deniz çok dalgalıydı ve feribot seferleri iptal edildi.
– Mart ayında biri kapıdan bakar, kazma kürek yanıyor.
– Tüm ürünlere zam yapıldı, fiyatlar vatandaşların kafasını karıştırdı.
Bütün yıl çok çalıştım ve bu başarıyı elde ettim.
İnsanlar hata yapabilir ama sadece büyük insanlar hatalarının farkına varırlar.
-Dışarıda fırtına var, hava soğuk olmalı.
-kapının yanında kendi kendine konuşurken onu izlediğimizi bilmiyordu.
Konuşmadan önce düşün, harekete geçmeden önce ölç.
– Badem çok erken çiçek açar, baharın habercisidir.
Pencereler ve kapılar kapalı.
YerelHaberler
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]
İlk Yorumu Siz Yapın